Historia jest historią ludzkich sumień

1920 – Powstanie i plebiscyt na Górnym Śląsku

Okres I Wojny Światowej przyniósł ogromne zmiany polityczne i gospodarcze w całej powojennej Europie. Mieszkańcy Wielkopolski domagali się przyłączenia utraconych podczas zaborów ziem do odrodzonej Rzeczpospolitej. Wojciech Korfanty – polski polityk, poseł w Sejmie II Rzeszy w swoim wystąpieniu w Reichstagu, 25 października 1918 roku, publicznie zaczął domagać się zwrotu Polsce ziem pozaborowych. W związku z pojawiającymi się niepokojami, na Górny Śląsk sprowadzono dywizję piechoty, której zadaniem było pełnić nadzór na dawną granicą trzech zaborów.

 

Zobacz więcej...

Niełatwa w tym czasie była także sytuacja gospodarcza. Wydane zostało zarządzenie, uznające za zdradę stanu każdą działalność na rzecz przyłączenia Górnego Śląska do Polski. W marcu 1919 roku doszło do wystąpień strajkowych w Zabrzu, Radzionkowie i Siemianowicach, co wiązało się z koniecznością interwencji oddziałów niemieckich. Po dwóch Powstaniach Śląskich zarządzony został plebiscyt, który odbył się 20 marca 1921 roku. Na podstawie jego wyników miano zadecydować o przynależności ziem Górnego Śląska do Polski lub Niemiec. Niestety, wynik plebiscytu nie usatysfakcjonował żadnej ze stron, co doprowadziło 30 kwietnia 1921 roku do spotkania Wojciecha Korfantego z dowódcami wojskowymi. Zapadła decyzja o wybuchu III Powstania Śląskiego. Akcję powstańczą rozpoczęto od wysadzenia dziewięciu mostów kolejowych, które umożliwiłyby transport posiłków niemieckich na obszar plebiscytowy.

Mimo, że walki zakończyły się remisem, to właśnie dzięki tym wydarzeniom część regionu ze strategicznym przemysłem miała zostać przyłączona w granice II Rzeczpospolitej. Ostatecznie po wsparciu Ligi Narodów wytyczono nową granicę polsko-niemiecką.


Oddział Powstańczy

Oddział Powstańczy

Oddział Powstańczy z Żor w czasie III Powstania Śląskiego

Więcej>
Marszałek J. Piłsudski na rynku w Katowicach

Marszałek J. Piłsudski na rynku w Katowicach

Marszałek J. Piłsudski odczytuje na rynku w Katowicach listę powstańców odznaczonych Krzyżem Orderu Virtuti Militari i Krzyżem Walecznych, wrzesień 1922

Więcej>
Wkroczenie Wojska Polskiego

Wkroczenie Wojska Polskiego

Katowice. Uroczyste wkroczenie Wojska Polskiego po zakończonym powstaniu, 20 czerwca 1922 r.

Więcej>
Marsz na front

Marsz na front

Artyleria powstańcza w marszu na front, II Powstanie Śląskie

Więcej>
Pociąg pancerny „Kabicz”

Pociąg pancerny „Kabicz”

Pociąg pancerny „Kabicz” oraz powstańcy, III Powstanie Śląskie

Więcej>
Samochód pancerny „Korfanty”

Samochód pancerny „Korfanty”

Oddział szturmowy marynarzy z dowódcą kapitanem Robertem Oszkiem na tle samochodu pancernego „Korfanty” pod Górą św. Anny

Więcej>
Most kolejowy w Opolu-Szczepanowicach

Most kolejowy w Opolu-Szczepanowicach

Most kolejowy w Opolu-Szczepanowicach zniszczony w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku przed oddział por. Lucja Miładowskiego

Więcej>
Zniszczony most kolejowy

Zniszczony most kolejowy

Most kolejowy w Opolu-Szczepanowicach zniszczony w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku przed oddział por. Lucja Miładowskiego z grupy destrukcyjnej „Wawelberga”

Więcej>
Zdemolowana Siedziba Polskiego Komitetu Plebiscytowego

Zdemolowana Siedziba Polskiego Komitetu Plebiscytowego

Wnętrze hotelu „Deutsches Haus”w Katowicach – siedziby Polskiego Komitetu Plebiscytowego, zdemolowane przez niemiecką bojówkę 18 sierpnia 1920 roku

Więcej>
Śmierć dra Andrzeja Mielęckiego

Śmierć dra Andrzeja Mielęckiego

Ulica w Katowicach, przy której 17 sierpnia 1920 roku tłum Niemców zamordował dra Andrzeja Mielęckiego.

Więcej>
I Powstanie Śląskie

I Powstanie Śląskie

Kompania powstańców z Brzozowic i Kamienia uczestnicząca w I Powstaniu Śląskim

Więcej>
Dowództwo I Powstania Śląskiego

Dowództwo I Powstania Śląskiego

Dowództwo I Powstania Śląskiego

Więcej>
Polska Organizacja Wojskowa Górnego Śląska

Polska Organizacja Wojskowa Górnego Śląska

Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska w czasie II Powstania

Więcej>