1966 – Obchody Milenium Chrztu Polski | Historia jest historią ludzkich sumień – Mobilnie przez Polskę w okresie dążeń niepodległościowych

W 1957 roku z inicjatywy kard. Stefana Wyszyńskiego, prymasa Polski, rozpoczęła się „Wielka Nowenna”, jako kluczowy etap przygotowań do wielkiego jubileuszu tysięcznej rocznicy przyjęcia chrześcijaństwa w Polsce, przypadającej w roku 1966. Wielka Nowenna została poprzedzona przez uroczyste złożenie Jasnogórskich Ślubów Narodu Polskiego na Jasnej Górze 26 sierpnia 1956 roku. Sam tekst ślubowania został napisany przez kard. Wyszyńskiego, w czasie jego uwięzienia w Prudniku i Komańczy. Zarówno treść, jak i okoliczności nawiązywały do lwowskich ślubów Jana Kazimierza, który złożył je trzysta lat wcześniej, licząc na wstawiennictwo Matki Bożej w obronie przez potopem szwedzkim. 26 sierpnia 1956 roku tekst ślubowania na Jasnej Górze odczytał bp Michał Klepacz, pełniący obowiązki przewodniczącego Episkopatu Polski.

Zobacz więcej...

Przygotowania do milenium przybrały na sile jesienią 1956 roku, kiedy z internowania został zwolniony kard. Stefan Wyszyński. I to właśnie on dokonał ponowienia jasnogórskiego ślubowania 3 maja 1957 roku, inaugurując tym samym Wielką Nowennę. Jednorazowe, symboliczne akty miały zostać uzupełnione o program odnowy duchowej i moralnej polskiego Kościoła, będący praktyczną realizacją złożonych ślubów. Duchowe wsparcie dla całej ojczyzny miała stanowić peregrynacja kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej, która odwiedzała polskie parafie. Oczywiste było jednak, że obchody spotkają się ze sprzeciwem władz komunistycznych i zostaną potraktowane jako publiczna manifestacja przywiązania do wartości chrześcijańskich.

Kulminacyjny punkt obchodów milenium chrztu Polski odbył się 3 maja 1966 roku na Jasnej Górze. Dokonano wówczas odnowienia aktu zawierzenia Matce Boskiej i powierzenia narodu polskiego pod jej opatrzność na kolejne tysiąc lat. Uroczystej mszy przewodniczył abp Karol Wojtyła, a aktu ślubowania dokonał prymas Wyszyński, mianowany przez papieża Pawła VI jego legatem. Władze komunistyczne uniemożliwiły bowiem przyjazd na te uroczystości papieża, utrudniały także udział w obchodach zwykłym wiernym.

Aby osłabić znaczenie kościelnych uroczystości, komuniści w 1958 roku przedstawili własny program jubileuszu, które nazwali obchodami Tysiąclecia Państwa Polskiego. W siedmioletnim planie na lata 1960-1966 przewidziano szereg sesji naukowych, a także lokalnych i centralnych uroczystości. Przewidziano także akcje społeczne, takich jak budowa tysiąca szkół na Tysiąclecie Państwa Polskiego.